— सन् १९९४ मा आजकै दिन (मे १०) मा दक्षिण अफ्रिकाको पहिलो अश्वेत राष्ट्रपतिका रूपमा नेल्सन मन्डेलाले आफ्नो कार्यकाल सुरु गरेका थिए । १९९४ को अप्रिल २७ मा भएको चुनावमा अफ्रिकन नेसनल कंग्रेसले ६३ प्रतिशत सेयर मत प्राप्त गरेको थियो ।
चुनावी नतिजापछि मन्डेलालाई राष्ट्रपतिमा निर्वाचित गरिएको थियो । उनले नेतृत्व गरेको राष्ट्रिय एकताको सरकारमा नेसनल पार्टीका एफडब्लू क्लेर्क प्रथम उपराष्ट्रपति र थाबो एम्बेकी द्वितीय उपराष्ट्रपति बनेका थिए ।
दक्षिण अफ्रिकाका पहिलो अश्वेत राष्ट्रपति मन्डेलाले उनले देशमा रंगभेदी शासन अन्त्य गर्न नेतृत्वदायी भूमिका खेलेका थिए । जसका कारण उनलाई सन् १९९३ मा नोबल शान्ति पुरस्कारबाट सम्मानित गरिएको थियो । १९१८ को जुलाई १८ मा दक्षिण अफ्रिकाको पूर्वी क्षेत्र मभेजोस्थित थेम्बु समुदायमा जन्मिएका मन्डेला कानुन अध्ययनका क्रममा अफ्रिकी नेसनल कंग्रेस (एएनसी) सँग आबद्ध भएका थिए । त्यसको केही समयमा उनले साथीसँग मिलेर एएनसी युथ लिग स्थापना गरेका थिए ।
सन् १९६० मा एएनसीलाई बन्देज लगाइएपछि मन्डेला भूमिगत भए । रंगभेदी शासकविरुद्धको संघर्षका क्रममा १९६० को शार्पभिल्ल हत्याकाण्डमा ६९ जनाको ज्यान गएपछि मन्डेलाले राज्यलाई आर्थिक रूपमा धराशायी बनाउने अभियान घोषणा गरे । त्यसपछि गिरफ्तारका परेका उनलाई सरकार ढाल्न हिंसा र ध्वंसको सहारा लिएको अभियोग लगाइएको थियो । सन् १९६४ मा आजीवन कारावास पठाइएको थियो । एएनसीले सन् १९८० मा रंगभेदविरुद्धको अन्तर्राष्ट्रिय अभियान सुरु गर्यो । उक्त अभियानमा मन्डेलाको रिहाइलाई मुख्य मुद्दा बनाइएको थियो । अन्तर्राष्ट्रिय दबाब पनि बढ्दै गएपछि १९९० मा दक्षिण अफ्रिकाका राष्ट्रपतिले एएनसीविरुद्धको प्रतिबन्ध हटाएको घोषणा गरे र मन्डेलालाई २७ वर्षपछि रिहा गरियो ।
त्यसपछिको चुनावमा दक्षिण अफ्रिकाको इतिहासमै पहिलोपल्ट सबै जातिहरूले मतदान गर्न पाएका थिए । सन् १९९९ मा राष्ट्रपतिको जिम्मेवारी छाडेयता मन्डेला दक्षिण अफ्रिकाका सबैभन्दा सम्मानित व्यक्तिका रूपमा थिए । देशको सक्रिय राजनीतिबाट अलग भएपछि पनि उनले द्वन्द्वग्रस्त देशहरू कंगो, बुरुन्डी, अफ्रिकाका अन्य देशमा शान्ति स्थापनाका लागि विभिन्न वार्तामा संलग्न थिए । २०१३ को डिसेम्बर ५ मा मन्डेलाको निधन भएको थियो ।
