— अमेरिकामा आगामी वर्ष हुने राष्ट्रपतिको चुनावका लागि रिपब्लिकन पार्टीका तर्फबाट उम्मेदवारका दाबेदारहरूले बुधबार बहस गरेका छन् । पूर्वराष्ट्रपति तथा हाल रिपब्लिकन पार्टीबाट दाबेदार रहेका डोनाल्ड ट्रम्प भने बहसमा सहभागी थिएनन् ।
दोस्रो पटकको बहसमा उम्मेदवारका दाबेदारहरूले आफ्ना प्रतिस्पर्धी ट्रम्पको आलोचना र आप्रवासनका मुद्दा उठाएका थिए ।
रिपब्लिकन पार्टीबाट फ्लोरिडा राज्यका गभर्नर रोन डि सान्टिस, पूर्वउपराष्ट्रपति माइक पेन्स, उद्यमी विवेक रामास्वामी, दक्षिण क्यारोलिनाका सांसद टिम स्कट, संयुक्त राष्ट्रसंघका पूर्वराजदूत निक्की हेली, न्युजर्सी राज्यका पूर्वगभर्नर क्रिस क्रिस्टी र उत्तर डकोटाका गभर्नर डग बर्गम छन् ।
७७ वर्षीय ट्रम्प दोस्रो पटक यस्तो सार्वजनिक बहसमा अनुपस्थित भएका हुन् । यसको सट्टा उनी मिसिगन राज्यमा आन्दोलनरत अटो क्षेत्रका श्रमिकको आन्दोलनमा सहभागी हुन पुगेका थिए । त्यसको अघिल्लो दिन अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन पनि उक्त आन्दोलनमा ऐक्यबद्धता जनाउन पुगेका थिए । बाइडेन सन् २०२४ मा हुने राष्ट्रपति चुनावका लागि डेमोक्रेटिक पार्टीबाट दोस्रो कार्यकालका लागि उम्मेदवार बनेका छन् ।
४५ वर्षीय डिसान्टिसले पूर्वराष्ट्रपति ट्रम्पलाई विभिन्न अभियोग लागेको र पदमा रहँदा काम गर्न नसकेको आरोप लगाए । ट्रम्पलाई सन् २०२० को अमेरिकी चुनावलाई प्रभावित पार्न खोजेको, सरकारी गोप्य दस्ताबेजको दुरुपयोग गरेको र वयस्क फिल्मकी महिला कलाकारलाई अवैध रूपमा भुक्तानी दिएको आरोप छ । ट्रम्पले आफ्नो कार्यकालमा देशलाई खर्बौं ऋण लगाएको पनि डिसान्टिसले आरोप लगाए ।
‘आफ्नो कामको जवाफ दिन पनि ट्रम्प आज यहाँ हुनुपर्थ्यो,’ उनले भने । यस्तै, अर्का दाबेदार क्रिस्टीले पनि आफ्नो अभियानका क्रममा ट्रम्पको आलोचनालाई नै प्रमुख मुद्दा बनाएका छन् । उनले पनि ट्रम्पलाई बहसबाट भागेको आरोप लगाए । ट्रम्पले भने आफ्ना प्रतिस्पर्धी उम्मेदवारलाई ‘जागिरका लागि मात्र योग्य’ भएको प्रतिक्रिया दिएका छन् ।
बहसका क्रममा आप्रवासन नीतिको प्रश्नअघि ४० औं राष्ट्रपति रोनाल्ड रेगनले अमेरिकामा अवैध रूपमा रहेकालाई आममाफी दिनुपर्ने सन्दर्भ निकालिएको थियो । तर, दाबेदारमध्येका एक क्रिस्टीले रेगनको नीतिलाई इतिहासको संज्ञा दिँदै त्यसलाई निरन्तरता नदिइने स्पष्ट पारेका छन् ।
‘हामी पहिलो दिनदेखि नै अमेरिका–मेक्सिकोको सीमामा सुरक्षाकर्मीलाई पठाउँछौं,’ उनले भने । इन्डियन आप्रवासीको सन्तान रहेकी अर्की दाबेदार निक्कीले सीमा सुरक्षा नभएसम्म दक्षिण अमेरिकालाई सहयोग बन्द गर्ने धारणा राखिन् । इन्डियन आप्रवासीको सन्तान रहेका अर्का दाबेदार रामास्वामीले अमेरिकामा अवैध रूपमा बसोबास गरिरहेका आप्रवासीको सन्तानको नागरिकता रद्द गर्नुपर्ने बताए ।
पश्चिमी राज्य क्यालिफोर्नियामा भएको बहसमा अन्य उम्मेदवारलाई ट्रम्पमाथि आलोचना र उनको लोकप्रियता कम गर्ने अवसर थियो । आगामी जनवरीमा आयोवा राज्यबाट उम्मेदवारी टुंगो लगाउने प्राथमिक प्रक्रिया सुरु हुँदै छ ।
मिसिगनमा श्रमिकको आन्दोलनमा ऐक्यबद्धता जनाउन बाइडेन र ट्रम्प आफैं पुग्नुलाई चुनावी रणनीति मानिएको छ । मिसिगन र अन्य रस्ट बेल्ट राज्यहरूको मत राष्ट्रपति चुनावमा जितका लागि महत्त्वपूर्ण मानिन्छ । सन् २०१६ को राष्ट्रपतिको चुनावमा ट्रम्पले रस्ट बेल्ट राज्यहरू मिसिगन, ओहायो, पेन्सल्भेनिया र विस्कान्सिनमा आफ्नो प्रतिस्पर्धी हिलारी क्लिन्टनलाई पराजित गरेका थिए ।
रिपब्लिकनको पहिलो बहस गत अगस्टमा भएको थियो । त्यसयताका विभिन्न सर्वेक्षणमा रिपब्लिकनबाट राष्ट्रपतिको दाबेदारमा ट्रम्प पहिलो स्थानमा देखिएका छन् भने त्यसपछि लोकप्रिय दाबेदारमा डिसान्टिस छन् ।
तर ट्रम्पलाई मंगलबार न्युयोर्क राज्य अदालतले आफ्नो करोडौं डलरको सम्पत्तिको विवरणमा धोकाधडी गरेको फैसला सुनाएपछि झनै अप्ठ्यारोमा परेका छन् । ट्रम्प, उनको परिवार र कम्पनीले बैंक र इन्स्योरेन्स कम्पनीलाई आफ्नो सम्पत्तिको गलत विवरण बुझाएको अदालतले फैसला गरेको हो ।