— अमेरिकाले नयाँ ट्राभल एडभाइजरी जारी गर्दै नेपाल भ्रमणमा जाने आफ्ना नागरिकलाई सावधानी अपनाउन सूचित गरेको छ । भ्रमण तय गरिसकेकाको हकमा पनि एक्लै पदयात्रा वा आरोहण नगर्न सुझाव दिइएको छ । अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले पुस २ मा ल्याएको एडभाइजरीमा नेपालमा अझै पृथक् राजनीतिक हिंसाको सम्भावना रहेको जिकिर गर्दै यात्रा गर्दा सावधानी अपनाउन भनिएको छ ।
‘जोखिमका सूचकहरूको आवधिक समीक्षापछि पछिल्लो ट्राभल एडभाइजरी जारी गरिएको हो,’ अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले भनेको छ ।
अमेरिकाको नेपाललक्षित पछिल्लो ट्राभल एडभाइजरीलाई लेभल–२ उल्लेख गरिएको छ । जसको अर्थ नेपाल यात्रा गर्दा सावधानी अपनाउनुपर्ने भन्ने हो । ‘पृथक् राजनीतिक हिंसाको सम्भाव्यताका कारण नेपाल यात्रा गर्दा सावधानी बढाइएको छ । शान्तिपूर्ण हुन खोजेका राजनीतिक प्रदर्शनहरू कहिलेकाहीं हिंसामा परिणत हुन सक्छन् र नेपाली (सुरक्षा) अधिकारीहरूले बल प्रयोग गर्न सक्छन्,’ उक्त ट्राभल एडभाइजरीमा भनिएको छ । विदेश मन्त्रालयले आफ्ना नागरिक कसैले नेपाल भ्रमण गर्ने निर्णय गरेको भए प्रदर्शन र भीडबाट बच्न पनि सुझाव दिएको छ । साथै, नेपालका निकुञ्ज वा संरक्षित क्षेत्रहरूमा पदयात्रा गर्दा एकल वा विदेशी स्वतन्त्र यात्रीलाई स्थानीय गाइड वा भरिया प्रयोग गर्नुपर्ने नेपालका सरकारी आवश्यकता पूरा गर्न पनि उक्त एडभाइजरीमा भनिएको छ ।
अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले नेपाल भ्रमणका लागि गत असार ८ मा ल्याएको ट्राभल एडभाइजरीमा ६ महिनापछि अद्यावधिक गर्दै नयाँ ल्याएको हो । पूर्वपरराष्ट्र सचिव मधुरमण आचार्य कुनै पनि मुलुकले आफ्नो ट्राभल एडभाइजरी ल्याउनु वा फेरबदल गर्नुलाई स्वाभाविक मान्छन् । ‘नेपालले पनि आफ्ना नागरिकका लागि ट्राभल एडभाइजरी जारी गर्ने गरेको छ । अमेरिकाले आफ्ना नागरिकलाई सुसूचित गर्नका लागि ट्राभल एडभाइजरी ल्याउने गरिरहन्छ,’ उनले थपे, ‘नयाँ एडभाइजरी कर्णाली क्षेत्रमा पछिल्लो पटक गएको भूकम्प र त्यससँगै राजधानीमा भएका केही नागरिक आन्दोलनलाई ध्यानमा राखेर ल्याएको हुन सक्छ ।’
अमेरिकीहरूले आफ्ना नागरिकलाई नेपाल भ्रमणमा जाँदा जानकारी दिनु स्वाभाविक रहेको उनको भनाइ छ । तर यसरी अन्य मुलुकले नेपालको सम्बन्धमा ट्राभल एडभाइजरी निकाल्दा राम्रो सन्देश नजाने आचार्यले उल्लेख गरे । ‘अमेरिकाले ट्राभल एडभाइजरी निकाले पनि नेपाली दूतावास वा नेपाल सरकारले पहल गर्दै त्यसलाई हटाएर नयाँ अपडेट गर्न सक्छ । पहिले पनि पुरानोलाई हटाएर नयाँ अपडेट भएको घटना छ,’ आचार्यले भने ।
पूर्वराजदूत मोहनकृष्ण श्रेष्ठ कुनै पनि सरकारले आफ्ना नागरिकले अर्को मुलुकमा भ्रमण गर्दा त्यहाँको स्थानीय वातावरणका बारेमा जानकारी दिन ट्राभल एडभाइजरी जारी गर्दै आएको उल्लेख गरे । अमेरिकाले जारी गरेको ट्राभल एडभाइजरीमाथि टिप्पणी गर्दै उनले भने, ‘यहाँ अहिले त्यस्तो केही पनि घटना भएजस्तो देखिँदैन । राजनीतिक दलहरूले आ–आफ्नै सभा गर्छन् र आ–आफ्नै बाटो लाग्छन् । किन यस्तो जारी गरिएको भन्ने थाहा छैन ।’
श्रेष्ठले यस सम्बन्धमा नेपाल सरकारले अमेरिकी सरकारसँग कुरा गर्नुपर्ने बताए । ‘हाम्रो परराष्ट्र मन्त्रालयले अमेरिकी राजदूतलाई बोलाएर नेपालमा त्यस्तो घटना केही पनि नभएको र यस सम्बन्धमा आएको ट्राभल एडभाइजरी परिवर्तन गर्नुपर्छ भन्ने कुरा बताउनुपर्छ,’ श्रेष्ठले थपे । नेपालमा अहिले कुनै पनि विदेशी नागरिकमाथि आक्रमण नभएको र त्यस्तो अवस्थामा किन ट्राभल एडभाइजरी आयो भन्नेबारेमा बुझ्न जरुरी भएको उनले उल्लेख गरे ।