— सामानको खरिद बिल, बजार मुल्य र घोषणाको तुलनामा अस्वभाविक मूल्यांकन बढाएर कारोबार गर्नै नसक्ने परिस्थिति बनाएको भन्दै व्यापारीले रसुवा नाकाबाट हुने आयात दुई दिनदेखि ठप्प बनाएका छन् । भन्सारको व्यवहारले केही महिनायता निकै ठूलो आर्थिक नोक्सानी बेहोरे पनि आफूहरूको सुनुवाइ कतै नभएको व्यापारीहरूको गुनासो छ ।
काम बन्द गरेर छलफलमा रहेका व्यापारीका प्रतिनिधि बुद्धराज बस्नेतले भन्सार कर्मचारीलाई जे लाग्छ सामानको मूल्यांकन त्यही नै हुने भएपछि आफूहरू बाध्य भएर काम बन्द गरेर बस्नु परेको बताए ।
'सरकारको राजस्व बढाउने नाममा व्यापारीलाई जुन ढंगले पेल्ने काम भएको छ, यसले हामीलाई पेशा गरिखाने वातावरण बन्दैन,' उनले भने । सामानको मूल्यांकनका लागि ऐन कानुनले नै निश्चित आधार तोकेको भएपनि कर्मचारीको बोली नै अन्तिम हुने गरेको उनले बताए ।
भन्सार यार्डमा अहिले चीनबाट सामान बोकेर आएका एक सयभन्दा बढी कन्टेनर रहेका छन् । तर व्यापारीले सामान छुटाएका छैनन् । रसुवाका भन्सार प्रमुख रामप्रसाद पाठकले कडाइ गरेको भनेर प्रज्ञापन पत्र नभरेको सुनेको बताए । उनले आधिकारिक रूपमा आफूलाई कुनै जानकारी नभएको समेत दाबी गरे ।
२०७२ सालमा भूकम्पका कारण तातोपानी नाका बन्द भएपछि सोही वर्षको मंसिरबाट रसुवा नाकाबाट आयात व्यापार बढेको हो । अहिले तातोपानी खुले पनि रसुवाबाट हुने व्यापार भने खासै घटेको छैन । उक्त नाकाबाट विशेषतः तयारी पोशाक, जुत्ता, ब्याग, मोबाइल तथा कम्प्युटर पार्ट्स, विद्युत् आयोजनाका मेसिनरी सामान, कपडा, स्टेसनरी सामान, खेलौना, किचनमा प्रयोग हुने इलेक्ट्रिक सामानलगायतका विविध प्रकृतिका वस्तु आयात हुने गरेको छ ।
भन्सार विभागले काठमाडौंको त्रिपुरेश्वरस्थित आफ्नो अनलाइन संयन्त्रबाट मुलुकभरका भन्सारमा सामान जाँच भइरहेको प्रत्यक्ष अनुगमन गर्ने व्यवस्था रहेको छ । अनुगमनका क्रममा शंका लागेको वस्तुको गुणस्तर, साइज, ब्रान्डलाई आधार मानेर हरेक भन्सारमा अनलाई मानिटरिङमार्फत आवश्यकताका आधारमा थप जाँच र मुल्यांकन गर्न लगाउने गरेको छ । यस क्रममा विभागले आफैं टोली बनाएर भन्सारमा पुग्ने गरेको छ ।
व्यापारीले भने रसुवा भन्सार आफैंले पनि हुँदै नभएको मुल्य राख्ने, ठूलो रकम जरिवाना तिराउने र बिलबीजकलाई आधार नमान्ने व्यक्तिवादी प्रवृत्तिका कारण धेरै मर्कामा परेको दाबी गर्दै आएका छन् ।
भन्सारमा केही कर्मचारीले व्यापारीसँगको सम्बन्धका कारण पनि निष्पक्ष व्यवहार नगरेको गुनासो पनि बढेको छ । भन्सार विभागका एक अधिकारीका अनुसार व्यापारीलाई आवश्कयताभन्दा बढी दुःख दिएको गुनासो आउने गरेको स्वीकारे । सरकारको राजस्व नपुगेको भन्दै व्यापारीलाई च्याप्ने गरेको भन्सारकै अधिकारीहरु स्वीकार्छन् ।
रसुवा भन्सारको चालु वर्षको राजस्व लक्ष्य २०अर्ब ९९ करोड ६४ लाख रहेको छ । मंसिर मसान्तसम्म ८ अर्ब ४९ करोड ६५ लाख संकलन भएको प्रमुख भन्सार अधिकृत पाठकले बताए ।