— लमजुङको मध्यनेपाल नगरपालिका-४ मा किसानले खोरमा पालेको सुँगुरमा १ महिनाअघि देखा परेको अफ्रिकन स्वाइन फिभर तत्कालका लागि नियन्त्रणमा आएको छ ।
उच्च मृत्युदर भएको अति खतरनाक महामारीजन्य अफ्रिकन स्वाइन फिभरको जोखिम उच्च रहे पनि हाललाई अरु ठाउँमा नसरेको भेटेरीनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र लमजुङले जनाएको छ ।
विज्ञ केन्द्रका सूचना अधिकारी पशु सेवा प्राविधिक सुस्मिता अधिकारीले हालसम्म मध्यनेपाल नगरपालिका-४ को ३ वटा खोरमा १५ वटा सुँगुर मरेको बताइन् । उनका अनुसार सुरेश बानियाको १३ वटा साथै बुद्धिबहादुर सुनार र रुपबहादुर कुमालको १–१ वटा सुँगुर मरेको छ । एउटा सुँगुर बराबर कम्तीमा १५ हजार रुपैयाँका दरले किसानलाई २ लाख २५ हजार रुपैयाँ घाटा लागेको उनले बताइन् ।
भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्र लमजुङका प्रमुख डा. सुनील न्यौपानेका अनुसार मध्यनेपाल नगरपालिका ४ का ३ वटा खोरमा पालिएको सुँगुरमा देखिएको अफ्रिकन स्वाइन फिभर अन्य ठाउँमा सरेको पुष्टि भएको छैन । खोरमा पालिएका अन्य सुँगुरलाई छुट्टै राखिएको उनले बताए । यो रोग छिटो मात्रामा तत्कालै फैलिने भएकाले अहिले नियन्त्रणमा आएको जस्तो देखिए पनि कुनै पनि समय अरु सुँगुर, बंगुर तथा बँदेल प्रजातिका चौपायमा देखा पर्न सक्ने उनले बताए ।
तनहुँसंग सिमाना जोडिएको यो क्षेत्रका खोरमा पालिएका सुँगरमा १ महिनाअघि अफ्रिकन स्वाइन फिभर देखिएको थियो । मान्छेमा नसर्ने तर, मानिसका माध्ययबाट छिट्टै यो रोग सुँगुरबुंगरमा सर्ने भएकाले सतर्कता अपाउनुपर्ने केन्द्रप्रमुख डा. न्यौपानेले बताए ।
अफ्रिकन स्वाइन फिभर पुष्टि भएसँगै लमजुङका ८ वटै स्थानीय तहमा सुँगुर, बँगुरको ओसारपसारमा रोक लगाइएको छ । यी स्थानीय तहमा एउटा स्थानीय तहबाट अर्को स्थानीय तहमा सुँगुरबंगुर लान र ल्याउन स्थानीय तहको पशु पन्छी शाखाले प्रतिबन्ध लगाएको छ ।
भेटेरिनरी अस्पतालले अन्यत्र जिल्लाबाट सुँगुरबंगुर ल्याउन प्रतिबन्ध लगाएको छ । यो रोग लागिसकेपछि नियन्त्रणमा लिन गाह्रो हुने भएकाले सतर्कता अपाउनु नै एकमात्र उपाय रहेको भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्रले जनाएको छ । अफ्रिकन स्वाइन फिवरका कारण गतवर्ष बेंसीसहरको एउटा खोरमा मात्रै डेढसय बंगुर मरेकोमा यसवर्ष मध्यनेपाल नगरपालिकामा यो रोग देखा परेको हो ।
यसबाट बच्न नियमित रूपमा फार्म वा खोर वरपर चुना, फिनेल वा भिर्कोन छर्न, रोगको लक्षण देखापरेमा बंगुरलाई बथानबाट छुट्याएर राख्न, बंगुर मरेमा राम्रोसँग खाड्ल खनेर गाड्न र बंगुरमा समस्या देखिएमा नजिकको पशु सेवा शाखा वा भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशु सेवा विज्ञ केन्द्रमा सम्पर्क गर्न पशु चिकित्सकहरूले सुझाव दिएका छन् ।