— वैदेशिक रोजगारीबाट घरबिदामा आएका र नयाँ श्रम स्वीकृति लिएकाहरूले तत्काल टिकट नपाउँदा काठमाडौंमा अलपत्र पर्न थालेका छन् । हवाई टिकट नपाउँदा रोजगारदाता देशमा जाने दिनको टुंगो लाग्न सकेको छैन । गन्तव्य देशबाट उडान भर्ने हवाई कम्पनीहरुको उडान कटौती भएपछि हवाई टिकटको मूल्य बढ्नुको साथै उडान पनि अनिश्चित भएको हो ।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल कार्यालयले पूर्वाधार विस्तार तथा निर्माण कार्यका लागि भन्दै शुक्रबार रातिदेखि लागू हुने गरी व्यावसायिक उडान कटौती गरेपछि वायुसेवा कम्पनीहरूले हवाई भाडा बढाएर दोब्बर–तेब्बर पुर्याएका थिए । राति १० बजेदेखि बिहान ८ बजेसम्म रोक लगाइँदा अन्तर्राष्ट्रिय र आन्तरिक उडान ३० प्रतिशतले कटौती भएको छ । उडान कटौतीको नियम चैत १८ सम्मका लागि लागू गरिएको हो । नागरिक उड्डयन प्राधिकरणको अनुसार दैनिक १० घण्टा विमानस्थल बन्द हुँदा ३० प्रतिशत उडान कटौती भएको छ ।
सबैभन्दा बढी उडान भर्ने कतार एयरवेजको दैनिक २ वटा उडान कटौती भएको छ । उसले दैनिक चार वटा उडानको टिकट बिक्री गरेको थियो । गत शुक्रबारदेखि कतार एयरवेजले दैनिक दुई वटा उडान मात्रै गर्न पाइरहेको छ । ‘कतार एयरवेजले दैनिक करिब एक हजार जनालाई बोकिरहेको थियो । अहिले ५ सय जनामा झरेको छ,’ कतार एयरवेजका एक अधिकारीले कान्तिपुरलाई भने,‘टिकट काटिसकेको दैनिक ५ सय जनाको उडान रोकिएको छ । पुरानो समायोजना नगरेसम्म नया दिन सक्दैन ।’
कतार एयरवेजले चार वटै उडानको टिकट बेचिरहेको थियो । टिकट काटिसकेपछि पनि उडान नपाएकाहरू अहिले काठमाडौं हात्तीसरस्थित कतार एयरवेजको कार्यालयमा नयाँ उडानको मिति लिन धाइरहेका छन् । तर, कतिपय यात्रुहरूले उडानको समय पाइरहेको छैनन् ।
Lack of air tickets: The day of flight is not decided, workers are working hardनेपाल नागरिक उड्डयान प्राधिकरणले अन्तर्राष्ट्रिय विमान सेवा कम्पनीहरूलाई कटौती भएको उडान भैरहवा वा पोखराबाट सुरु गर्न अनुरोध गरेको छ । तर, कतार एयरवेज भैरहवा र पोखरामा जान मानिरहेको छैन । कतार एयरवेजले श्रमिक भन्दा पनि ट्रान्जिट यात्रुलाई प्राथमिकता दिइरहेको छ । ‘मेरो शनिबार साँझ ६:४० को उडान थियो । त्यो रद्द भएको छ । यो समयको उडान भर्नेलाई अर्को दिनको उडान तालिका दिइएको छैन,’ कतारमा कार्यरत नवलपरासीका रिजन चौलागाईंले भने,‘म एक महिनाको बिदामा आएको थिएँ । आइतबारदेखि कम्पनीमा हाजिर हुनुपर्ने थियो । कहिले टिकट दिने हो टुंगो छैन ।’
संयुक्त अरब इमिरेट्स (यूएई)बाट छोटो बिदामा आएका नानुकाजी अर्यालले टिकट नपाउँदा आफूहरू काठमाडौंमा थन्किएको बताए । वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका महासचिव मेघनाथ भुर्तेलका अनुसार टिकट नपाउँदा म्यानपावर कम्पनीले श्रमिक पठाउन सकेको छैन । ‘अधिकांश म्यानपवारले टिकट नपाँउदा श्रमिकलाई काठमाडौं बोलाएका छैनन्,’ उनले भने,‘जुन रोजगारदाता कम्पनीलाई तुरुन्तै श्रमिक चाहिएको छ । ती रोजगारदातालाई महँगो दरमा टिकट काटेर पठाइरहेका छौं ।’
टिकटको अभावमा तत्काल बिदामा आएका र नयाँ श्रम स्वीकृति पाएका ४५ हजार श्रमिक समस्यामा परिसकेको महासचिव भुर्तेलको दाबी छ । ‘मैले पठाउनुपर्ने श्रमिकको जनवरी यताको टिकट पाएको छैन,’ उनले भने ।
उडान कटौतीपछिको अस्वाभाविक वृद्धि नियन्त्रण गर्न र भैरहवा वा पोखरा बिमानस्थललाई प्राथमिकता दिन भन्दै व्यवसायीहरूले परराष्ट्रमन्त्री आरजु राणा र श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री शरतसिंह भण्डारी र संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री बद्री पाण्डेलाई शुक्रबार भेटेरै सुझाएका थिए । हवाई भाडा अस्वाभाविक रूपमा अकासिएको गुनासो बढेपछि नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले स्वदेशी र विदेशी सबै वायुसेवा कम्पनीलाई उपभोक्ता मर्कामा नपर्ने गरी टिकट उपलब्ध गराउन निर्देशन जारी गरेको छ । नेपाल सरकार र वायुसेवा सञ्चालकहरूबीच भएको सम्झौताको सर्तविपरीत महंगो हवाई भाडा लिए कारबाही गर्ने चेतावनी पनि प्राधिकरणले दिएको छ ।
भैरहवास्थित गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट चारवटा विमान कम्पनीले शुक्रबार र शनिबारबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडान गरेका छन् । थाई एयर एसियाले बैंकक, कुवेतको जजिरा एयरलाइन्सले सातामा तीन दिन भैरहवा–कुवेत, फ्लाई दुबईले नेपाल एयरलाइन्सले शुक्रबारबाट काठमाडौं–भैरहवा–दुबई उडान सुरुवात गर्ने तय भएको बिमानस्थलले जनाएको छ ।
यसले प्रमुख गन्तव्य देशको लागि नपुग्ने भन्दै महासचिव भुर्तेलले भैरहवा विमानस्थलबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडानहरू बढाउनुपर्ने वताए । ‘टिकटको अवस्था सहज नभएसम्म श्रमिकहरू वैदेशिक रोजगारीमा जाने अवस्था बन्दैन । प्राधिकरणले हवाई भाडा कटौती गर्ने कागजी निर्देशनले मात्रै काम गर्दैन । हामीलाई समाधान चाहिएको छ,’ उनले भने,‘वैकल्पिक विमानस्थलको रुपमा रहेको भैरहवा र पोखराबाट उडान बढाउनुपर्छ । हामी भैरहवा र पोखरासम्म श्रमिक पुर्याउने जिम्मेवारी लिन्छौं । योभन्दा अर्को उत्तम विकल्प छैन ।’