— इजरायली सेनाले आइतबारदेखि गाजाका धेरै आवादी भएका तीन क्षेत्रमा दैनिक १० घण्टा युद्धविराम सुरु गरेको छ । २१ महिनादेखि जारी युद्धका कारण गाजा क्षेत्रमा भोकमरीको चरम संकट देखिएको भन्दै अन्तर्राष्ट्रिय जगत्बाट चर्को आलोचना सुरु भएपछि इजरायलले यस्तो निर्णय लिएको हो ।
इजरायली सेनाले तत्कालका लागि गाजाका घना आवादी भएका प्रमुख तीन सहर देइर, अल–वलाह र मुवासीमा हरेक दिन १० घण्टाका लागि युद्धविराम गर्ने जनाएको छ । यो निर्णयले त्यसमा क्षेत्रमा मानवीय सहायता वितरण केही हदसम्म सहज हुने विश्वास गरिएको छ । युद्धविराम स्थानीय समयअनुसार बिहान १० बजेदेखि बेलुका ८ बजेसम्म हुनेछ । र, अर्को सूचना नआएसम्म प्रत्येक दिन सोही अनुसार युद्धविराम जारी रहनेछ । इजरायलको पछिल्लो निर्णयले विश्लेषकहरूले ‘रणनीतिक विराम’ समेत भनेका छन् ।
गाजामा खाद्य संकटका कारण कुपोषणग्रस्त बालबालिकाको तस्बिरहरू सार्वजनिक भएपछि इजरायलले विश्वव्यापी रूपमै आलोचना खेपिरहेको छ । उसका मित्र मुलुकहरूले समेत आलोचना गर्दै गाजाको मानवीय संकट अन्त्य गर्न युद्ध रोक्नसमेत आह्वान गरेका छन् ।
इजरायलले गाजाका अन्य भागमा हमला जारी राख्ने जनाएको छ । गाजाका स्वास्थ्य अधिकारीहरूका अनुसार शनिबार र आइतबार भएका बेग्लाबेग्लै हमलामा कम्तीमा ३८ प्यालेस्टिनीको मृत्यु भएको छ । तीमध्ये २३ जना खाद्य सहयोग लिन भेला भएका थिए । इजरायली सेनाका अनुसार निश्चित समयका लागि युद्धविराम गरिएसँगै मानवीय सहायता वितरणका लागि सुरक्षित मार्गहरू निर्धारण गरिएको छ । त्यस्तै गाजाका विभिन्न भागमा पीठो, चिनी र खानालगायतका राहत सामग्री हवाई जहाजबाट खसालिएको पनि सेनाले बताएको छ ।
इजरायलको पछिल्लो निर्णयसँगै जोर्डन र यूएईले गाजामा राहत सामग्री पठाउने घोषणा गरेका छन् । त्यस्तै संयुक्त राष्ट्रसंघले पनि इजरायलको पछिल्लो निर्णयको स्वागत गरेको छ । गाजाका सबै नागरिकलाई आवश्यक सामग्री आपूर्ति गर्न बृहत् युद्धविरामको आवश्यक रहेको पनि संयुक्त राष्ट्रसंघले जनाएको छ ।
गाजाका स्वास्थ्य मन्त्रालयका महानिर्देशक डा. मुनीर अल–बोर्सले कुपोषणको सिकार भएका बालबालिकाको उपचारका लागि पर्याप्त मात्रामा स्वास्थ्य सामग्रीलगायत आपूर्ति हुनुपर्ने माग गरेका छन् ।
हमाससँगको युद्धविरामको प्रयास अवरुद्ध भएपछि इजरायलको पछिल्लो कदम चालेको हो । इजरायल र अमेरिकाले गत बिहीबार हमासको आलोचना गर्दै कतारमा जारी वार्ताबाट आफ्नो प्रतिनिधिमण्डल फिर्ता बोलाएका थिए । इजरायलले प्यालेस्टिनी लडाकु समूहले आत्मसमर्पण गरे, निशस्त्र भएर निर्वासन रोजे युद्ध रोक्ने जनाएको छ । तर, हमासले त्यसलाई अस्वीकार गरेको छ ।
राष्ट्रसंघको खाद्य कार्यक्रमले युद्धका कारण गाजाका हरेक तीनमध्ये एक जना कैयौं दिनदेखि भोकै रहेको बताएको छ । वर्ल्ड फुड प्रोग्राम (डब्लूएफपी) ले एक वक्तव्य जारी गर्दै भनेको छ, ‘कुपोषण बढिरहेको छ । ९० हजार महिला र बालबालिकालाई तत्काल उपचारको आवश्यकता छ ।’ गाजामा हमासद्वारा सञ्चालित स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार शुक्रबार कुपोषणले थप ९ जनाको मृत्यु भएको छ ।
अक्टोबर २०२३ मा युद्ध सुरु भएयता गाजामा कम्तीमा ११५ प्यालेस्टिनीको भोकमरीका कारण मृत्यु भइसकेको छ । ५९ हजारभन्दा बढी मारिएका छन् । गाजामा आउने–जाने सबै वस्तुमा इजरायलले नियन्त्रण बनाएको हमासको आरोप छ । इजरायलले भने गाजामा जाने कुनै पनि सहायता नरोकेको दाबी गरेको छ । कुपोषणका लागि इजरायलले हमासलाई जिम्मेवार ठहर्याएको छ ।
–एजेन्सीको सहयोगमा